Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), kayıt dışı ticareti önlemek ve hem tüketicilerin hem de satıcıların haklarını korumak için birçok uygulama yürütür. Bunlardan biri de yapılan satışları ÖKC ile kayıt altına almaktır. ÖKC, açılımı “ödeme kaydedici cihaz” olan ve bir işletmenin yaptığı satışları kayıt altına almayı sağlayan elektronik cihazlara verilen genel isimdir. Halk arasında yazar kasa olarak da bilinen bu cihaz, yasal mevzuatlar gereği POS ile birleştirildi ve ortaya YN ÖKC’ler çıktı. Peki, YN ÖKC nedir ve kimler ÖKC kullanmak zorundadır?
YN ÖKC Nedir?
Yeni nesil ödeme kaydedici cihaz ya da kısaca YN ÖKC, hem POS cihazını hem de yazar kasayı bünyesinde barındıran bütünleşik ödeme kaydedici cihazlara verilen isimdir. Daha çok yazar kasa POS olarak bilinen bu cihazlar, ödemeleri anlık olarak kaydedip Gelir İdaresi Başkanlığı sistemine iletir. Böylece yapılan tüm satışlar daha hızlı ve daha hassas bir şekilde kayıt altına alınır.
Eski ve Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlar Arasındaki Fark Nedir?
Eski ve yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar arasında hem fiziksel hem de teknolojik açıdan önemli farklar vardır. Bu farklardan bazıları şöyle:
Özellik | Yeni Nesil ÖKC | Eski Nesil ÖKC |
Ödeme Yöntemi | Kartlı, temassız ve mobil ödemeleri destekler. | Sadece nakit ödemeleri destekler. |
Çoklu İşlev | Hem satış kaydı yapar hem de POS işlevi ile ödeme alır. | Sadece satış kaydı yapar. |
Raporlama | Ödemeleri anlık olarak GBİ’e raporlar | GİB’e veri aktarımı yapmaz. |
Boyut | Kompakt ve taşınabilirdir. | Büyük ve taşınması zordur. |
ÖKC Fişi Nedir?
Ödeme kaydedici cihaz satış fişi, bu cihazlar üzerinden yapılan satışların matbu belgesi olarak cihazdan yazdırılan fiştir. Nakit satışlarda satıcının ÖKC üzerinden girdiği bilgiler sonucunda ÖKC satış fişi oluşturulur. Banka ve kredi kartı ile alınan ödemelerde de slip yerine de geçen ÖKC satış fişi otomatik olarak oluşturulur ve yazdırılır.
Ayrıca ödeme kaydedici cihazlar üzerinden fatura, gider pusulası, serbest meslek makbuzu, müstahsil makbuzu, yolcu taşıma bileti, X raporu, Z raporu ve benzer birçok bilgi fişi de alınabilir.
Kimler Ödeme Kaydedici Cihaz Kullanmak Zorundadır?
![Kimler Ödeme Kaydedici Cihaz Kullanmak Zorundadır](/sites/default/files/styles/max_1300x1300/public/2025-01/kimler-odeme-kaydedici-cihaz-kullanmak-zorundadir.jpg.webp?itok=MSM25XLj)
ÖKC yeni tebliğlerini ve düzenlemelerini göz önünde bulundurduğumuzda tüm mükelleflerin bu cihazları kullanmak zorunda olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca eski tip POS cihazlarının yasaklanmasıyla da YN ÖKC geçişi tüm mükellefler için zorunlu hale gelmiş durumda.
Zorunluluk kapsamındaki mükellefler ise 3100 Sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanun ile belirlenmiştir. Kanun kapsamında yeni nesil ÖKC kullanma zorunluluğu bulunan mükellefler; “aldığı ürünleri işleyerek veya aynı şekilde satanlar dışındaki kişilere ürün veya hizmet satışı yapan birinci ve ikinci sınıf tüccarlar” şeklinde sıralanır. Yani ölçeği fark etmeksizin vergi mükellefi olan tüm işletmelerde YN ÖKC kullanılması zorunludur.
ÖKC ve Yazar Kasa POS Aynı Cihazlar mı?
Her yazar kasa POS cihazı bir ÖKC’dir, ancak her ÖKC cihazı yazar kasa POS değildir. Yazar kasa POS'lar, resmi olarak Yeni Nesil ÖKC (YN ÖKC) adıyla tanımlanır ve hem yazar kasa hem de POS işlevlerini bir arada sunar. Eski nesil ÖKC cihazlarında POS özelliği bulunmaz ve bu cihazlar yalnızca nakit işlemleri kayıt altına alabilir.
ÖKC Alma Süresi Ne Kadar?
Kanun kapsamındaki işletmeler için belirli bir ÖKC alma süresi vardır. Söz konusu mükelleflerin, yeni iş yeri açtıktan sonraki 30 gün içerisinde ÖKC bildirim zorunluluğu bulunur. Ödeme kaydedici cihazını temin eden işletmeler, bu 30 gün içerisinde cihazı kurup ilk fişlerini almalıdırlar.
ÖKC Nasıl Alınır?
Ödeme kaydedici cihaz satın alma süreci oldukça kolaydır. Mükellefler, kimlik ve diğer işletme belgelerini ibraz ederek ÖKC satın alabilirler. Bu süreçte cihazı satan firmanın Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yetkilendirilmiş olması çok önemlidir. Yetkili firmalara, Gelir İdaresi Başkanlığına ait “ynokc.gib.gov.tr” adresindeki “Onay Alan Firmalar” menüsünden ulaşılabilir.
Bu firmalara başvuru yapıldığında satış öncesinde firmalar tarafından yeni nesil ÖKC sorgulaması yapılması gerekir. YN ÖKC firmaları, e-devletten YN ÖKC satış sorgulama yapıp başvuru sahibinin mükellefiyetini doğruladıktan sonra cihazın satışı yapar.
Ödeme Kaydedici Cihaz Cezası Ne Kadardır?
Resmî olarak açılışını gerçekleştiren ve ÖKC kullanması zorunlu olan işletmeler, 30 gün içerisinde cihazlarını bildirmedikleri takdirde para cezası ile karşı karşıya kalabilirler. Kesilecek cezanın tutarı, Vergi Usul Kanunu’na bağlı usulsüzlük cezaları cetveline göre belirlenir.
ÖKC Nasıl Kapatılır?
İşletmesini kapatan veya devreden mükellefler, aynı şekilde yazar kasalarını da kapatmak veya devretmek durumundadırlar. Bu süreçte izlenebilecek iki farklı yol vardır. Bunlardan biri, ödeme kaydedici cihazı hurdaya ayırmaktır. Diğeri ise cihazı başka bir mükellefe devretmektir. Bu işlemlerden sonra cihaz ile mükellefin ilişiği kesilir ve eğer devir söz konusuysa cihazın yasal sorumluluğu yeni sahibine geçer.
YN ÖKC ile Nasıl Ödeme Alınır?
Yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar ile ödeme almak oldukça basittir. Klasik POS cihazlarında olduğu gibi ekrandan satış menüsüne girilir ve tutar yazılarak ödeme alınır. Bu süreçte cihazdaki teknolojilere bağlı olarak kartlı ödemelerde çiple veya temassız, mobil ödemelerde ise NFC veya QR ile ödeme alınabilir. Ayrıca YN ÖKC’lerde raporlama süreci de otomatik çalışır ve yapılan satış anlık olarak GİB’e raporlanır. Dolayısıyla satış sonrası ayrıca bir işleme gerek yoktur.
Yeni Nesil ÖKC’ler ile POS Cihazlarının Entegrasyonu Nasıl Olacak?
Yasal düzenlemelere göre yeni nesil ÖKC’ler, bünyelerinde POS cihazı da barındırmalıdır. YN ÖKC’ye geçiş sürecinin ilk aşamalarında bu cihazlara ayrıca bir POS cihazı bağlanıp entegre edilebiliyordu. Fakat günümüzde yazar kasa özelliği bulunmayan seyyar POS cihazları yasak olduğu için doğrudan POS özellikli YN ÖKC’ler kullanılıyor. Bu nedenle ayrıca bir entegrasyon olmadan ödeme alınabiliyor.
PayPOS ile VUK 507 Uyumla Anında Ödeme Alın!
Paynet’in YN ÖKC mevzuatlarına uygun ödeme alma çözümü PayPOS ile karmaşık cihazlarla uğraşmadan ödeme alabilirsiniz. Cep telefonu, tablet, kiosk veya el terminali gibi NFC/temassız özelliği bulunan cihazlarda çalışan PayPOS ile yasal mevzuatlara uygun bir şekilde tahsilat yapabilirsiniz. Ayrıca Vergi Usul Kanunu 507 Nolu Genel Tebliği esaslarına uygun olan PayPOS ile satış anında e-fatura ve e-arşiv fatura kesebilir, hem zamandan hem de maliyetten tasarruf edebilirsiniz. Yeni nesil tahsilat deneyimi için hemen PayPOS’a başvurun.
4 dakika