Ödeme İste Nedir?

Mobil bankacılığın yaygınlaşmasıyla birlikte yeni teknolojiler kullanıma sunuluyor. Mobil cihazlardan daha fazla finansal işlem yapabilmeye olanak tanıyan bu teknolojiler, bankacılık hizmetlerinden faydalanmayı da kolaylaştırıyor. Bu konudaki en yeni teknolojilerden biri ise Ödeme İste Sistemi. Sistem, borçluya hatırlatma yapmayı ve alacaklının ödeme alma sürecinin hızlanmasını sağlıyor. Peki; Ödeme İste nedir, sistem nasıl çalışır ve ödeme nasıl istenir?

Ödeme İste Nedir?

Ödeme İste; kullanıcıların, alacaklı oldukları kişilerden, bankacılık uygulaması üzerinden ödeme istemesini sağlayan sistemdir. Ödeme İste Sistemi sayesinde, hem ödeme yapanlar hem de ödeme isteyenler mobil uygulama üzerinden işlemlerini birkaç basit adımda tamamlayabiliyor. Bu sistem, ödeme ve tahsilat süreçlerini kolaylaştırarak zamandan tasarruf sağlıyor.

Kullanıcılar, Ödeme İste teknolojisini kullanarak sadece alacaklı oldukları kişilerden değil, ihtiyaçları dahilinde aile bireyleri ve arkadaşlarından da ödeme isteyebiliyor. Örneğin hem kiracıdan kira istemek hem de ebeveynlerden harçlık istemek bu sistem ile mümkün oluyor.

Ödemeyle ilgili bilgiler istek gönderen kişi tarafından girildiği için ödeme isteği gelen kişi birkaç onay ile ödemeyi yapabiliyor. Sistemi, klasik iletişim kanallarını kullanmaktan farklı kılan özellik de bu şekilde öne çıkıyor.

Ödeme İste Sistemi Nasıl Çalışır?

Ödeme İste Sistemi, TCMB (Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası) ve BKM (Bankalararası Kart Merkezi) tarafından yönetiliyor. Sistemle ilgili yasal düzenlemeler ve uygulama esasları TCMB tarafından yürütülürken BKM de ödeme isteme ve alma sürecine aracılık ediyor. Sistemde ödeme isteyen, ödeme talep edilen, BKM ve tarafların ödeme hizmet sağlayıcıları (bankalar ve diğer finans kuruluşları) olmak üzere beş farklı taraf bulunuyor.

Bir kullanıcı, Ödeme İste talebi oluşturmak için kendi bankasının mobil uygulamasını kullanıyor. Gerekli bilgilerin girilmesi ve talebin oluşturulmasıyla ödeme hizmet sağlayıcısı (ÖHS), bu talebi alıp BKM’nin geçit sistemine iletiyor. Buradan karşı tarafın ödeme hizmet sağlayıcısına iletilen talep, SMS veya anlık bildirim ile ödeme talep edilen kişiye bildiriliyor. Ödeme talep edilen kişi ise onaylama ve reddetme opsiyonlarından birini kullanarak süreci tamamlıyor.

Ödeme İste Nasıl Yapılır?

Ödeme İste Sistemi üzerinden para istemek için izlemeniz gereken adımlar, tercih ettiğiniz ödeme hizmet sağlayıcısına göre değişiklik gösterebilir. Farklı tasarıma sahip mobil uygulamalar sebebiyle Ödeme İste menüsü, uygulamanın farklı kısımlarında olabilir. Fakat temel olarak süreç aynı mantıkla ilerler.

Ödeme İste ile ödeme istemek için izlemeniz gereken adımlar ise şöyle:

1. Mobil bankacılık uygulamasına giriş yapın.
2. Para transferleri veya ödeme işlemleri ile ilgili menülerden “Ödeme İste” ekranına ulaşın.
3. Ödeme isteyeceğiniz kişinin IBAN, TR Karekod veya Kolay Adres bilgilerini girin. 
4. Talep edilen diğer bilgileri de girdikten sonra karşı tarafın bankasına göre havale veya FAST yöntemlerinden birini seçin.
5. Talep ettiğiniz ödemenin tutarını ve ödeme yapılabilecek son tarihi seçin. Bu tarihi maksimum 90 gün olarak ayarlayabilirsiniz. 
6. Tüm adımları tamamladıktan sonra süreci sonlandırarak karşı tarafa Ödeme İste talebi gönderebilirsiniz.

Bir kişiden ödeme istemeniz için ilgili kişinin kendi ödeme hizmet sağlayıcısındaki Ödeme İste ayarının “Açık” olması gerektiğini unutmayın. Ödeme İste ayarı “Kapalı” olan kullanıcılardan bu yöntem ile ödeme talep edemezsiniz.

Ödeme İste İçin Hangi Bilgiler Gerekli?

Ödeme İste için karşı tarafın adı ve soyadıyla birlikte hesap bilgilerinden en az bir tanesini bilmeniz gerekiyor. Eğer aynı bankayı kullanıyorsanız ilgili bankadaki hesap numarasını bilmeniz yeterli. Farklı banka kullanan borçlular için IBAN, TR Karekod veya Kolay Adres bilgilerine ihtiyacınız vardır. Kolay Adres seçeneğinden ilerlemeniz halinde karşı tarafın Kolay Adres sistemine eklediği telefon numarası, T.C. kimlik numarası, vergi kimlik numarası, pasaport numarası veya e-posta bilgisi ile talep oluşturabilirsiniz.

Ödeme İste Onaylanırsa Ne Olur?

Bir Ödeme İste talebi aldıysanız veya gönderdiyseniz bu talebin onaylanması halinde talepte söz konusu olan ödeme yapılır. Ödeme İste talebine ilişkin bildirime tıklamanız halinde mobil uygulamadaki ilgili menünün ekranına yönlendirilirsiniz. Kullanıcı bilgilerinizle uygulamaya giriş yaptıktan sonra talebin kimden geldiği ile ilgili detayları görebilirsiniz. Onay verdiğiniz takdirde ise havale veya FAST yöntemi ile ödemenizi yapabilirsiniz.

Ödeme İste Reddedilirse Ne Olur?

Ödeme İste taleplerini reddetme hakkınız da vardır. Aynı şekilde ödeme talep ettiğiniz kişiler de bu isteği reddedebilir. Eğer karşı taraf Ödeme İste talebinizi reddederse yeni bir talep oluşturabilirsiniz. Siz de ödeme yapmak için müsait olmadığınız durumlarda gelen talepleri reddedebilirsiniz. Fakat bunun, ödeme sorumluluğunu ortadan kaldırmadığını da bilmenizde fayda var.

Ödeme İste Ücretli mi?

Ödeme İste sistemini kullanmak için herhangi bir ücret ödemeniz gerekmez. Talep gönderdiğinizde, talep aldığınızda ve taleplerle ilgili onay/ret işlemleri yapıldığında herhangi bir ücret tahsil edilmez. Size gelen bir talebi onaylamanız halinde ise karşı tarafın istediği tutar ile birlikte havale/FAST ücretini ödemeniz gerekir.

Ödeme İste Özelliğinin Avantajları

Ödeme İste teknolojisinin başlıca avantajı, ödeme ve tahsilat süreçlerinin anlık bir şekilde yapılabilmesini sağlamak. Bir mobil bildirim şeklinde borçluya iletilen bir talep onaylandığında ödeme anlık bir şekilde yapılabiliyor. Bu da tahsilat süreçlerinin kolaylaşmasını sağlıyor.

Ödeme İste Sistemi ile tahsilat süreçleri daha verimli bir şekilde yönetilebiliyor. Periyodik ödemeler için resmi bir kanalla hatırlatma yapma imkânının yanında talebe ödeme süresi de girilebildiği için borçluya ek süre vermek de mümkün oluyor.

Sistem, ödeme yapması gereken taraf için de pratiklik sunuyor. Ödeme için alacaklının bilgilerini tek tek girmeye gerek kalmıyor. Gelen talebi onaylamak, ödeme yapmak için yeterli oluyor.

Ödeme İste Sistemini Kimler Kullanabilir?

Ödeme İste özelliği, sadece bireysel tüketiciler ve şahıs şirketi sahipleri tarafından kullanılabiliyor. Henüz kurumsal şirketlerin hizmetine sunulmayan bu teknoloji, sisteme dahil olan ödeme hizmet sağlayıcılarının müşterileri için erişime açık. Az sayıda bankayla başlayan uygulama için diğer bankalar ve finans kuruluşları kademeli olarak sisteme eklenecek. Ödeme İste Sistemine dahil olan bankalara, BKM’nin “Ödeme İste” sayfası üzerinden ulaşabilirsiniz.

Kurumsal bir firmanız varsa veya Ödeme İste Sistemine erişiminiz yoksa alacaklı olduğunuz kişilerden farklı yöntemlerle de ödeme talep edebilirsiniz. Bu yöntemlere, Paynet sanal POS altyapısına sahip link ile ödeme alma sistemini örnek olarak gösterebiliriz. Paylink üzerinden oluşturacağınız ödeme linkini; SMS, e-posta, WhatsApp veya diğer iletişim kanallarından dilediğiniz ile gönderebilir, müşteri ve iş ortaklarınızdan kolayca ödeme talep edebilirsiniz.