Yeni nesil ticaret modellerini içinde barındıran e-ticaretin hacmi her geçen gün büyüyor. Öyle ki yeni girişimlerin yanında geleneksel ticaretle uğraşan işletmelerin çoğu da e-ticaret sitesi açarak dijitalleşme sürecine dahil olmuş durumda. Online tahsilat sistemi ile anlık finansal takip, 7/24 satış yapma, daha fazla ürün çeşidi sunma gibi avantajlar da e-ticarete olan yönelimi artıran detaylar arasında.
Dolayısıyla geç kalmadan e-ticarete girmekte fayda var. Fakat öncesinde nereden başlanacağını bilmek de önemli. Peki, e-ticarete nasıl başlanır? E-ticaret iş modelleri nelerdir? E-ticarete, yeni nesil iş modellerini öğrenerek başlamak gerekir. Çünkü tüm strateji, seçilen iş modeline göre belirlenir.
Bu doğrultuda e-ticaret modellerini, getirdiği avantajları, ödeme altyapısı süreçlerini ve diğer dikkat etmeniz gerekenleri sizin için ele aldık.
E-Ticaret Çeşitleri
E-ticaret iş modelleri, yapılan ticari faaliyetlerin taraflarına göre isimlendirilir. Birçok model, geleneksel yöntemlerin dijitalleştirilmiş hâllerini ifade eder. Başlıca e-ticaret türlerini şöyle sıralayabiliriz:
- B2C (İşletmeden Tüketiciye)
- B2B (İşletmeden İşletmeye)
- C2C (Tüketiciden Tüketiciye)
- C2B (Tüketiciden İşletmeye)
- B2E (İşletmeden Çalışanına)
- G2B (Devletten İşletmeye)
- B2G (İşletmeden Devlete)
- G2C (Devletten Vatandaşa)
- G2G (Devletten Devlete)
Şimdi, bu e-ticaret gelir modellerine daha yakından bakalım.
B2C (İşletmeden Tüketiciye)
E-ticarette perakende satışın temelini oluşturan B2C, işletmelerin son tüketiciye satış yaptığı iş modelidir. Ayrıca en yaygın e-ticaret modellerinden biridir. Bu modelde işletmeler kendi e-ticaret sitelerinden veya sanal pazar yerlerinden ürün satışı yaparlar. Alıcı tarafında ise son kullanıcı vardır.
B2B (İşletmeden İşletmeye)
B2B e-ticaret, işletmeler arasındaki alışverişi ifade eder. Bu modelde satıcı ve alıcı taraflarının her ikisi de işletmedir. Zincirin son tüketicisi olan bireysel müşterilere satış yoktur. B2B için geleneksel ticaretteki toptancılığı örnek gösterebiliriz. Ayrıca işletmelere sadece ürün değil, hizmet sağlayan işletmeler de B2B ticaret modeli grubundadır.
C2C (Tüketiciden Tüketiciye)
“Consumer to consumer” yani tüketiciden tüketiciye e-ticaret, ikinci el pazarlarının çalışma modelidir. Bu modelde hem alıcı hem de satıcı tüketicidir. Tüketiciler mevcut eşyalarını ihtiyaç fazlası olması ya da yenisinin alınması gibi sebeplerle satışa sunabilir. İkinci el araçların satıldığı siteler C2C modelinin en yaygın örneklerindendir.
C2B (Tüketiciden İşletmeye)
Bir işletmede çalışmayan ve kendine ait işletmesi olmayan kişilerin işletmeler için ürün ya da hizmet sunması C2B e-ticaret modeli olarak açıklanır. Satıcı konumunda, ticari süreçte tüketici unvanına sahip kişiler vardır. Örnek olarak freelance çalışanların hizmet verdiği siteleri gösterebiliriz. Bir reklam ajansının kendi müşterisine sunacağı afişi freelance bir tasarımcıya yaptırması, tüketiciden işletmeye modeline uygun bir e-ticaret örneğidir.
B2E (İşletmeden Çalışanına)
Bir işletmenin çalışanları, o işletmenin ürünlerini satın alabilir ve bu e-ticaret modeli B2E olarak tanımlanır. Fakat burada bazı özel durumlar vardır. Örneğin söz konusu ürünler, sadece o işletmenin çalışanlarına özel olabilir. Ayrıca bu modelde işletme, kendi çalışanlarına özel indirimler de uygulayabilir.
G2B (Devletten İşletmeye)
G2B modelinde satıcı konumunda devlet kurumları, alıcı konumunda ise işletmeler vardır. Bu modele örnek olarak e-ihracat yapan firmaların, devlet tarafından sunulan dış ticaret kredilerini online olarak kullanmasını gösterebiliriz.
B2G (İşletmeden Devlete)
İşletmeden devlete e-ticaret modeli, devlet kurumlarının özel sektördeki işletmelerden hizmet almasını ifade eder. Örneğin kamu binalarının yapımında özel inşaat firmaları ile anlaşmalar yapılır. Bu anlaşmalar, online ortamda açılan ihaleler sonucunda sağlandığı için B2G e-ticaret modeli uygulanmış olur.
G2C (Devletten Vatandaşa)
Günümüzde devlet kurumları, birçok hizmeti internet üzerinden veriyor. Örneğin e-devlet, G2C modelini temsil ediyor. Devlet kurumları e-devlet üzerinden vatandaşlara hizmet sunar ve karşılığında vergi alır. Vergilerin online ödenmesi de bu modele örnek olabilir.
G2G (Devletten Devlete)
Alıcı ve satıcı taraflarının her ikisi de devlet kurumu olduğunda “government to government” yani G2G modeli ortaya çıkar. Farklı ülkelerin devlet kurumlarının kendi aralarındaki ticari faaliyetleri bu modele dahildir. İki ülkenin merkez bankaları arasında online olarak gerçekleşen finansal işlemler, G2G modeline örnek olarak gösterilebilir.
Bu e-ticaret modellerinden işletmenize uygun olanı seçip girişiminizi daha ileriye taşıyabilirsiniz. Bunun yanında hem fiziki mağazalara hem de e-ticaret sitelerine bayilik verebilirsiniz. Geniş bir bayi ağı kurarak daha fazla potansiyel müşteriye ulaşabilir, hem marka değerinizi hem de kazancınızı artırabilirsiniz.
Yeni Nesil E-ticaret Modellerine Nasıl Uyum Sağlanmalı?
Yeni nesil e-ticaret iş modellerine uyum sağlamak, özellikle geleneksel ticarete alışmış işletme sahipleri için zor olabilir. Fakat bu süreci kolaylaştırmanın bazı yöntemleri bulunur. Örneğin başlangıçta bir e-ticaret uzmanından danışmanlık alarak sürece hakim olabilirsiniz.
İnternete özel kampanyalar sunarak da sisteme daha rahat uyum sağlayabilirsiniz. Aynı zamanda müşterilerinizin size alışmasını sağlamak için de girişimlerde bulunmalısınız. Yerel bir işletme olarak e-ticarete girdiyseniz başlangıçta CepPOS ve NFC ile temassız ödeme alma gibi teknolojilerden faydalanabilir, müşterilerinize kapıda ödeme seçeneği sunabilirsiniz.
Ülke geneline hitap eden bir e-ticaret siteniz varsa sektörde tecrübeli ve verimli çalışan bir kargo şirketiyle anlaşabilirsiniz. Böylece çok fazla problem yaşamadan satışlarınızı tamamlayabilirsiniz. Bu aşamada birden fazla kargo şirketiyle anlaşıp müşterilerinize alternatifler de sunabilirsiniz.
Getirdiği avantajlara baktığımızda, e-ticarete rahatlıkla uyum sağlanabileceğini de söyleyebiliriz. Peki, e-ticaret yapmanın avantajları nelerdir?
Yeni Nesil E-Ticaretin Avantajları Nelerdir?
- 7/24 satış yapabilme imkânı
- Ortalama bir fiziksel dükkâna sığmayacak kadar çok ürünü tek bir sitede satabilme
- Farklı şehirlerdeki müşterilere ulaşabilme
- Daha fazla potansiyel müşteriye erişim
- Daha geniş ve efektif reklam kanalları
- Fiziksel mağaza olmadan da satış yapabilme
- Düşük başlangıç sermayesi ile sektöre girebilme
- Daha az iş gücü ihtiyacı ve maliyet tasarrufu
- Dünya pazarına girmenin kolaylaşması
- Bütçenin daha etkin kullanılabilmesi
- Müşteriyle anlık ve hızlı iletişim kurabilme
- Satış, pazarlama, muhasebe gibi süreçlerin online yönetilmesi
E-ticaret Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler?
E-ticaret yaparken dikkat etmeniz gereken birçok detay var. Bunların başında ürün çeşitliliği geliyor. Eğer niş bir pazarda faaliyet göstermiyorsanız ürün yelpazenizi geniş tutmalısınız. Böylece daha fazla müşteriye ulaşabilirsiniz.
Tedarik sürecinde alternatif satıcılara da yönelmelisiniz. Birden fazla tedarikçiyle görüşerek maliyetlerinizi düşürebilirsiniz. Bu ürünlerinizin daha kaliteli olması konusunda da fayda sağlayabilecek bir yöntemdir.
Ürün fiyatlarını belirleme konusunda da çok dikkatli olmalısınız. Öncelikle tüm maliyetleri doğru hesaplayıp satış fiyatına eklemelisiniz. Aksi hâlde zarar etme ihtimaliniz artar. Maliyetlere vergileri dahil etmeyi de unutmamalısınız. Kâr oranını belirlerken de ürünün piyasa değerini araştırmalısınız. Piyasanın çok üzerinde bir fiyat belirlerseniz satışlarınız düşebilir.
Eğer online pazar yerlerinde satış yapıyorsanız mağaza puanını yüksek tutmalısınız. Mağazanızın puanını, sizden alışveriş yapan müşteriler belirler. Aynı zamanda müşterilerinizin yorum yapma hakkı da vardır. Dolayısıyla müşteri memnuniyetini en üst düzeyde tutmanız gerekir.
E-ticaret pazarı çok geniş olduğu için mutlaka reklamlara yatırım yapmalısınız. Bütçeniz kısıtlı olsa bile farklı kanallardan reklamlar yapmayı ihmal etmemelisiniz. Bu süreçte arama motorunu, web sitelerini ve sosyal medyayı kullanabilirsiniz.
E-ticaret yaparken dikkat edilmesi gereken en önemli detaylardan biri de ödeme altyapısıdır. Ödeme altyapısı seçerken dikkat etmeniz gerekenlere daha yakından bakalım.
E-Ticarette Ödeme Altyapısı Nasıl Seçilmeli?
E-ticaret sitesinden satış yapabilmek için sanal POS almanız gerekir. Birçok sanal POS alternatifi arasından doğru seçimi yapabilmek için de detaylı araştırma yapmalısınız. Bu aşamada önceliğiniz güvenlik olmalı. Çünkü tüketiciler, ödeme altyapısına güvenmedikleri e-ticaret sitelerinden alışveriş yapma konusunda çekingendirler.
Seçeceğiniz ödeme altyapısının tüm bankalara uyumlu olması ve taksitli satış imkânı sunması da çok önemlidir. Bu özellik, müşterinin istediği banka ve kredi kartıyla ödeme yapmasına olanak tanır. Taksitli satış imkânı ise tüketicilerin sizi tercih etmesinde etkin bir rol oynar.
Paynet Sanal POS hem TCMB onaylı hem de PCI-DSS 1. seviye sertifikasına sahip olduğu için son derece güvenli bir ödeme altyapısıdır. Ayrıca tüm bankalarla uyumludur ve taksitli satış yapabilmenize imkân tanır. Üstelik sanal POS’a ek olarak link ile ödeme alma hizmetinden de faydalanabilirsiniz. Bu hizmet ile müşterilerinize alternatif bir ödeme yöntemi sunabilir; SMS, e-posta veya WhatsApp üzerinden ödeme alabilirsiniz.
E-ticaret sitenizde kullanabileceğiniz ödeme altyapıları hakkında detaylı bilgi için e-ticarette ödeme altyapısı ile ilgili içeriğimize göz atabilirsiniz.
5 dakika
